Tank muayenesi, endüstriyel sektörde depolama tanklarının güvenli ve işlevsel durumda kalmasını sağlamak için kritik bir süreçtir. Genellikle petrol, kimyasallar veya diğer tehlikeli maddeleri içeren bu tanklar, büyük yatırımlardır. Kesintisiz bir operasyon, yatırım getirisini en üst düzeye çıkarmak ve sızıntı veya dökülme gibi çevresel riskleri en aza indirmek açısından hayati öneme sahiptir.

Tank yapılarının, özellikle tabanlarının düzenli olarak denetlenmesi, şirketlerin korozyon veya aşınma belirtilerini erken aşamada tespit ederek maliyetli arıza sürelerini önlemesine ve API 653 gibi endüstri standartlarına uyum sağlamasına olanak tanır.

Biz de bu rehberde, tank tabanı denetimi hakkında bilmeniz gereken her şeyi ve robotik denetim teknolojisindeki son gelişmeleri inceledik.

Tank Muayenesi Nedir?

Muayene, dikkatli inceleme ve irdeleme anlamına gelir. Endüstriyel bağlamda, muayene prosedürleri neredeyse her zaman yönetmelikler tarafından yönlendirilir. Endüstriyel varlıklar pahalı ekipmanlar olmanın yanı sıra, hizmette oldukları sürece sürekli nakit akışı sağlarlar. Muayenenin ana fikri budur: gelecekte oluşacak zaman kaybını şimdiden önlemek. Bu anlamda muayene kendi kendini amorti eder. Önemli endüstriyel varlıklar olan depolama tankları, güvenli, kesintisiz ve uzun süreli çalışmayı sağlamak için muayene edilirler.

Tank Muayenesi Neden Önemlidir?

Petrol, petrol türevleri veya kimyasal madde depolayan endüstriyel tanklar pahalı varlıklardır. Küçük ila ortalama büyüklükteki bir tankın inşası en az birkaç yüzbin dolara mal olurken, şu anda sahada işletilen çoğu tankın inşaat maliyeti 1 milyon doları aşmaktadır. Bu önemli yatırımdan en iyi şekilde yararlanmak için tanklar her zaman çalışır durumda kalmalıdır. Beklenmedik sızıntıları önlemenin ve kesintisiz çalışmayı sağlamanın tek yolu muayenedir. Ayrıca, yakıt ve kimyasal tanklarındaki sızıntılar önemli çevresel tehlikelere neden olur. Bu da tank muayenesini yeşil endüstri ve sıfır emisyon için çok önemli hale getirmektedir.

Bir Tank Hangi Sıklıkla Muayene Edilmelidir?

Tank muayenesine rehberlik eden API-653 yönetmelikleri uyarınca, depolama tanklarının normal şartlarda her 10 yılda bir kalınlık kaybı ve korozyon açısından tam muayeneye tabi tutulması gerekmektedir. Varlık sahibi yüksek bir risk öngörüyorsa muayeneler bundan daha sık gerçekleştirilebilir.

Tank Nasıl Muayene Edilir?

Tank denetimleri, endüstriyel depolama ünitelerinin güvenliği, güvenilirliği ve uzun ömürlülüğü için gereklidir. Ancak bu denetimlerin gerçekleştirilme yöntemleri verimliliği önemli ölçüde etkileyebilir.

Görsel Denetim (VT), Ultrasonik Test (UT) ve Manyetik Akı Kaçakları (MFL) gibi Geleneksel Tahribatsız Muayene (NDT) yöntemleri, yıllardır standart olarak kullanılmaktadır. Ancak bu yöntemler, tankların tamamen boşaltılmasını ve birkaç aylığına hizmet dışı bırakılmasını gerektirir. Bu etkili bir yöntem olsa da çevresel ve güvenlik faktörleriyle ilgili duruş süreleri ve riskler oluşturur.

Teknolojik gelişmeler sayesinde, RUVI OilDiver gibi robotik sistemler daha verimli bir alternatif sunmaktadır. Bu sistemler, tank tabanı denetimlerini tankı boşaltmaya gerek kalmadan gerçekleştirebilir, böylece şirketlerin kesintisiz operasyonlarını sürdürmelerini sağlar. Takip eden bölümde, hem geleneksel denetim yöntemlerini hem de yenilikçi RUVI OilDiver sistemini inceleyecek ve tank tabanı denetimindeki avantajları ve gelişmeleri değerlendirdik.

Geleneksel Metotlar

Tahribatsız Muayene (NDT), yapıya zarar vermeden önemli miktarda veri toplamayı mümkün kıldığı için endüstri standardıdır. Tank muayeneleri genellikle görsel muayene (VT), Ultrasonik Test (UT) ve Manyetik Akı Sızıntısı (MFL) yoluyla yapılır. Bu yöntemler yapıda mevcut olan hasarları tespit eder, böylece daha sonradan bu hasarlar giderilebilir. Bu yöntemlerin tank doluyken tank tabanını incelemesi mümkün olmadığından, geleneksel yöntemler tankın tamamen boşaltılmasını ve yaklaşık bir ay boyunca hizmet dışı bırakılmasını gerektirir, ancak bu prosedür gelecekteki beklenmedik arızaları önlemeye yardımcı olduğu için bu zaman kaybının getirdiği avantajlara değdiği kabul edilir. Ancak bu süreçten kaynaklanan çevresel ve güvenlik riskleri tam olarak ortadan kaldırılamamaktadır.

Ruvi OilDiver – Tank Taban Muayenesi İçin Tasarlanmış Bir Robotik Sistem

Son zamanlarda, teknolojik gelişmeler tankı boşaltmadan tank tabanı NDT’sini gerçekleştirmeyi mümkün kılmıştır. Gelişmiş sistemimiz RUVI OilDiver, Zone-0 ATEX sertifikası sayesinde patlayıcı içerikle dolu yakıt tankına dalabilmektedir. Bu, tankı bir gün bile hizmet dışı bırakmadan tank tabanının UT ve görsel incelemesini mümkün kılar.

Ruvi OilDiver ile Ultrasonik Kalınlık Ölçümü ve Korozyon Haritalama

RUVI OilDiver API 653 uyumlu raporlar sağlar. Tank tabanını hem kalınlık hem de görsel verilerle tam olarak haritalayabilir ve tam olarak nerede ve hangi taban plakasında korozyon oluştuğunu tespit edebilir. Son derece hassas kalınlık verileri sayesinde, varlık sahipleri onarım gerekip gerekmediğini ve nerede onarım gerektiğini anlayabilir. RUVI OilDiver muayenelerinden alınan veriler Risk Tabanlı Muayeneyi (RBI) mümkün kılmaktadır. Robotik Muayene, onarım ve bakım gerektirmeyen ve gerektirme ihtimali düşük olan sorunsuz tankları (good actor tank) belirleyebilir. Bu şekilde, muayene ve bakım bütçesi en çok dikkat edilmesi gereken sorunlu tanklara (bad actor tank) yönlendirilebilir. Veriler belirsizliği azaltmak ve sigorta primlerini düşürmek için kullanılabileceğinden, bu durum sigortalama masrafları açısından da çok önemlidir.

API 653 – Tank Muayeneler, için API 653 Standartları Nedir?

API 653, Amerikan Petrol Enstitüsü (API) tarafından belirlenmiş, petrol ve diğer sıvılar için kullanılan yer üstü depolama tanklarının denetimi, tamiri, değiştirilmesi ve yeniden inşasını düzenleyen önemli bir endüstri standardıdır. Bu tankların tasarım ve yapımı API 650 kapsamında yer alırken, API 653 bu tankların sürekli bütünlüğünü sağlamaya odaklanır.

Denetim sıklığı, denetim türleri ve herhangi bir sorun tespit edildiğinde gerekli bakım veya onarım adımları için belirli yönergeler sunar. API 653 uyumlu denetimler, güvenli tank işletimi için kritik olup, Türkiye dahil birçok ülkenin düzenlemeleri kapsamında zorunlu tutulmaktadır. Bu standartlar aynı zamanda doğru belgelemeyi vurgulayarak tankların güvenli, güvenilir ve sürekli hizmette kalmasını sağlamak için API 653’ü önemli bir çerçeve haline getirir.

API 653’e göre, hizmette olan tanklar her beş yılda bir denetimden geçmelidir. Normal koşullarda, tank tabanının kalınlık ve korozyon açısından Tahribatsız Muayene (NDT) gibi daha kapsamlı denetimleri ise on yılda bir gereklidir. Geleneksel olarak, bu işlemler tankın uzun süreli hizmet dışı kalmasını gerektirir, ancak RUVI OilDiver gibi gelişmiş robotik sistemler sayesinde artık bu denetimler kesinti olmadan yapılabilmektedir.

API 653 Nedir?

Amerikan Petrol Enstitüsü (API) 653, petrol ürünleri ve diğer sıvıların yer üstü depolama tanklarının muayenesi, onarımı, tadilatı ve yeniden inşasına rehberlik eden bir standarttır. Tankın ilk tasarımı ve inşası da API 650 tarafından yönlendirilir. API 653, depolama tanklarının bütünlüğünü garanti altına almak için gereken muayene sıklığını ve türlerini belirler. Ayrıca, sorunlar tespit edilirse, tankların bakım ve onarımı da API 653’e uygun olarak yapılmalıdır. API 653 ayrıca dokümantasyon için de kılavuz ilkeler sunmaktadır; dolayısıyla, tank işletimi için API 653 uyumlu bir muayene ve raporlama gereklidir. Türk yönetmelikleri de API 653’e atıfta bulunmakta ve API 653 uyumlu muayeneleri şart koşmaktadır.

API 653 Muayeneleri Hangi Sıklıkta Yapılır?

Her beş yılda bir hizmet içi muayeneler yapılmalıdır. Normal koşullar altında, her on yılda bir, yer üstü tankları için taban plakası kalınlığı NDT’si gereklidir. Belirtildiği gibi, bunlar geleneksel olarak uzun süren hizmet dışı NDT operasyonları gerektirir. RUVI OilDiver sayesinde artık tanklar hizmet dışı kalmadan muayene edilebilmektedir.